‘Een veilige haven in het groen voor mensen met en zonder verstandelijke beperking’

Zorgzaam omgaan met de aarde door te leven in een ecologische woongemeenschap… Hoe vanzelfsprekend matcht dat met zorgzaam zijn voor elkaar? En kan dit ook samengaan met de zorg voor bewoners met een verstandelijke of meervoudige beperking? Voor de initiatiefnemers van ecologische woonzorggemeenschap Puur Natuur gaan deze twee vormen van zorgzaamheid hand in hand. 

Kristin Janssens, samen met haar partner Martijn Tiemens de initiatiefnemer van Puur Natuur, gelooft in de kracht van die symbiose. ‘Wij denken dat meer mensen zich hiertoe aangetrokken zullen voelen. Zorgzaam zijn voor de aarde en compassievol omgaan met anderen. Wat ons betreft hoort dat bij elkaar. We zijn op zoek naar mede-pioniers die dit ook zo ervaren en samen met ons een ecologische woongemeenschap met zorgcomponent willen gaan verwezenlijken.’

Kristin Janssens, Martijn Tiemens en Kartika en Ronald Boot vormen samen op dit moment de kerngroep van Puur Natuur. Kristin heeft twee zoons: Lev (18) en Vico (15). Vico heeft een ernstige meervoudige beperking en 24/7 nabijheid nodig. Datzelfde geldt voor Camila (21) en Ramon (18), de kinderen van Kartika en Ronald. De kerngroep vertelt over hun drijfveren, hun holistische kijk op zorg en natuur en hoe in hun visie alles met alles samenhangt. ‘Puur Natuur wordt voor alle bewoners een fijne, veilige haven in het groen, een plek waar iedereen er mag zijn en gezien wordt zoals ie is.’ 

Wat is jullie grootste drijfveer om een ecologische woongemeenschap te combineren met de zorg voor kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking? 

Kristin: ‘In dit plan komt alles samen waarin wij geloven: leven in harmonie met de natuur, in een gemeenschap waar mensen naar elkaar omkijken. De Ubuntu manier van leven noem ik het wel eens: waar alles en iedereen ertoe doet, meedoet en met elkaar verbonden is. Omdat je allemaal onderdeel bent van de natuur, van het geheel. Daar horen ook mensen met een beperking bij. Zo stond ik al in het leven voordat Vico werd geboren. Maar met hem erbij kreeg dit verlangen een extra dimensie. 

‘In dit plan komt alles samen waarin wij geloven: leven in harmonie met de natuur, in een gemeenschap waar mensen naar elkaar omkijken’

Vico met zijn sociale kwetsbaarheid zou heel goed gedijen in een gemeenschap in de natuur. Maar wij zelf ook. Als ouder en als mens zijn we gelukkiger en gezonder als we leven in een sociale en groene omgeving waar we vlakbij Vico kunnen wonen en waar er een goede continuïteit in de zorg en begeleiding van Vico is. Met Puur Natuur vallen voor mij veel puzzelstukjes in elkaar.’

Kartika: ‘Wat wij zochten is niet te vinden in het huidige zorgsysteem. We zochten een plek voor onze kinderen waar ze goede en duurzame zorg kunnen krijgen en waar we tegelijkertijd als ouders bij het leven van onze kinderen betrokken kunnen blijven. En waar we er – behalve voor onze kinderen – óók voor onszelf, voor elkaar en anderen kunnen zijn. Met Puur Natuur is dat mogelijk.’ 

Wat maakt Puur Natuur nieuw en uniek?

Kristin: ‘Het én-én van ons plan, denk ik. De woorden ‘puur’ en ‘natuur’ zijn heel bewust gekozen. Puur Natuur biedt ruimte voor ieders eigenheid en voor samenleven in harmonie met de natuur en met elkaar. Met Puur Natuur hopen we niet alleen bij te dragen aan een duurzame leefomgeving voor mens, dier en natuur, maar ook aan een liefdevolle wereld waar iedereen erbij hoort.’

Martijn: ‘Toen ik Kristin leerde kennen, was ik al eens betrokken geweest bij de opzet van een ecologische woongemeenschap. Wat ik toen ervaren heb, is dat je – als je buiten en in de natuur leeft – veel meer vanuit je hart gaat leven. Puur en waarachtig, zoals ook mensen met een verstandelijke beperking vaak in het leven staan.’

‘Wat ik toen ervaren heb, is dat je – als je buiten en in de natuur leeft – veel meer vanuit je hart gaat leven’

Kartika: ‘Wat Puur Natuur ook echt nieuw en uniek maakt is dat je als ouder van een zorgintensief kind in de nabijheid van je kind kunt blijven wonen. Op deze manier blijf je laagdrempelig deel uitmaken van zijn of haar wereld. Je hóéft er overigens niet voor te kiezen om zelf in de gemeenschap te gaan wonen. Maar hoe dan ook blijf je bij Puur Natuur als ouder betrokken bij je kind.’

Ronald: ‘De mederegie van naasten en andere betrokkenen draagt uiteindelijk bij aan het toekomstbestendiger maken van de zorg. Los van hoe lang je als ouder leeft. Voor ouders van een kind met een beperking is dat een enorme meerwaarde.’

Kristin: ‘Het gaat om het geheel, een holistische manier van kijken. Dus dat er aandacht en zorg is voor iedereen in de gemeenschap, inclusief zelfzorg. Als je de gelegenheid ervaart om goed voor jezelf te zorgen, houd je het ook langer vol om een goede ouder, zorgprofessional of medebewoner te zijn. Op diezelfde holistische manier kijken we naar de natuur, wonen, het klimaat en de zorg voor de aarde. Zoiets als dit is er in Nederland nog niet.’

Wat voor mensen wonen er straks in Puur Natuur?

Martijn: ‘In de gemeenschap kan in principe iedereen wonen die zich thuis voelt op zo’n plek en die iets wil bijdragen. Dat hoeven niet persé mensen te zijn met kinderen, al dan niet met een zorgvraag. Je moet als deelnemer natuurlijk iets hebben met ecologie en duurzaam wonen. Maar ook stilte en (zelf)reflectie zijn voor ons een belangrijke pijler. Daarmee bied je ruimte aan ieders eigenheid. Uiteraard moet je openstaan voor mensen die anders zijn en daar een connectie mee willen maken. Ook van hen iets willen leren.’

Kristin: ‘Ja, van hun openheid, onbevangenheid en status-ongevoeligheid kunnen wij bijvoorbeeld veel leren.’

Hoe gaat dat met de zorg? Moeten de bewoners van de gemeenschap dan ook gaan zorgen voor de bewoners van het Mooi Leven Huis? 

Kristin: ‘Nee, vanuit de gemeenschap gaat het meer om zorgzaamheid. Voor de professionele zorg en begeleiding van de bewoners gaan we samenwerken met een zorgorganisatie. Die organisatie is eindverantwoordelijk voor de zorg en zal betaald worden vanuit de zorgzwaartepakketten van de bewoners. Het gaat immers om kwetsbare bewoners met een intensieve zorgvraag.’

Ronald: ‘Zoals in elke woongemeenschap draag je als bewoner iets bij aan het geheel. Denk daarbij aan onderhoud van het terrein of een moestuin. Of eenmaal per maand koken voor de bewoners van het Mooi Leven Huis. Tuinier je graag, dan zou je enkele bewoners kunnen begeleiden bij het werken in de moestuin. Of samen eieren rapen, planten water geven, bloemen zaaien. Je draagt bij met wat jij leuk vindt om te doen. Het is dus niet zo dat we van anderen in de gemeenschap verwachten dat zij de zorg overnemen. Het zou mooi zijn als mensen vanuit vrijheid iets kunnen en willen bijdragen dat bij hen past.’

‘Je draagt in de gemeenschap bij met wat jij leuk vindt om te doen’

Wat is er nodig om Puur Natuur vorm te geven?

Kristin: ‘Het daadwerkelijk realiseren van Puur Natuur is afhankelijk van heel wat factoren. Bijvoorbeeld van de kracht van co-creatie en samenwerking.  Zo maken we gebruik van ieders talenten, ontstaat synergie en delen we het werk. Sámen met toekomstige bewoners en samenwerkingspartners willen we Puur Natuur realiseren.

Tegen de lezers van dit interview zou ik willen zeggen: ben je enthousiast geworden na het lezen van dit artikel en zou je graag mee willen doen met ons? Wij kijken ernaar uit jou te ontmoeten als mede-pionier.’

Tekst: Joske Lamers in samenwerking met de kerngroep van Puur Natuur